Val beter op met de vijfde kleur
Val beter op met de vijfde kleur
Printen in kleur werkt in feite met slechts vier basiskleuren – cyaan, magenta, geel en zwart (CMYK). Zo kun je nagenoeg elke kleur en kleurenfoto’s perfect reproduceren. Maar als je écht iets bijzonders van een communicatie-uiting wilt maken, voeg dan een extra vijfde kleur toe. Want dat kan tegenwoordig.
Om op te vallen moet je altijd iets extra’s doen, ook in de grafische wereld. Dat begint natuurlijk met een creatief ontwerp, een speciale papiersoort of een afwijkend formaat. Door een vijfde drukkleur te gebruiken – denk bijvoorbeeld aan dekkend wit, of fluorescerend neonroze – voeg je daar een extra dimensie aan toe. De mogelijkheid om ook nog eens metallic effecten toe te passen zorgt voor – letterlijk – schitterende resultaten. Voorheen waren voor dit soort extra’s helaas meestal dure technologie en machines vereist, en dus een flink budget. Maar nu kan iedereen er, ook in kleine oplages, mee aan de slag. Dat biedt interessante kansen voor creatieve ontwerpers en innovatieve grafimediabedrijven.
Nu kan iedereen, ook in kleine oplages, met de vijfde kleur aan de slag.
Een vijfde kleurstation
Laat ik eerst kort de techniek achter zo’n vijfde printkleur uitleggen. Een nieuwe generatie productiesystemen is niet, zoals gebruikelijk, van vier maar van vijf kleurstations voorzien. Met dat vijfde station wordt aan het full colour drukbeeld nog een extra kleur toegevoegd. Er is daarbij inmiddels keuze uit dekkend wit, fluorescerend neongeel en neonroze. Met volledig transparante toner breng je bovendien fraaie glans- en veredelingseffecten aan.
Voor het ontwerpen met zo’n vijfde kleur is geen speciale software nodig: er kan in de gebruikelijke opmaaksoftware (zoals Adobe Illustrator of InDesign) eenvoudig een extra laag worden gecreëerd die in de drukklare PDF richting de productie wordt meegestuurd. Daarnaast zijn er plug-ins beschikbaar, zoals Touch7 voor Adobe Photoshop, die kleurscheidingen van beeldmateriaal in meer dan CMYK eenvoudig mogelijk maken om daarmee de kleurkracht van de beeldreproductie te vergroten.
Een extra dimensie
Belangrijker is natuurlijk: wat kun je allemaal met die vijfde kleur? De creatieve mogelijkheden zijn vrijwel onbeperkt. Je kunt gekleurde papiersoorten in wit bedrukken: een groene kerstkaart met witte sneeuwvlokken maken de feestdagen nog mooier. Ook een zwart visitekaartje met witte tekst is geen probleem meer en zorgt ervoor dat je indruk maakt bij je zakelijke partners.
Bovendien kun je witte beeldelementen vervolgens weer in full colour bedrukken, zodat ook je logo op bijvoorbeeld het affiche voor een evenement of festival van het papier spat. Dezelfde truc kun je ook op gemetalliseerd papier of karton uithalen, waardoor allerlei speciale effecten mogelijk worden op bijvoorbeeld doosjes en labels. Wit als vijfde kleur kan eveneens worden gebruikt op transparante materialen voor bijvoorbeeld raamstickers, waarmee je winkeletalage extra opvalt. Door dekkend wit als laatste kleur aan te brengen, krijgt de full colour afbeelding een stevige achtergrond, die de zichtbaarheid vergroot.
Met fluorescerend neongeel of neonroze springen teksten op posters, kalenders of boekomslagen direct in het zicht, maar je kunt er ook beeldelementen in foto’s en illustraties mee accentueren. Neonroze kan zelfs worden gebruikt om het kleurbereik van CMYK verder te vergroten. De neonkleuren lichten onder UV blacklight ook nog eens extra op, zodat ze als echtheidskenmerk kunnen dienen op bijvoorbeeld tegoedbonnen in de horeca of toegangskaarten voor concerten, want ook de vijfde kleur kan natuurlijk geheel variabel worden aangebracht.
Klant wil graag
Er wordt nog maar relatief weinig gebruik gemaakt van al deze mogelijkheden. Dat heeft waarschijnlijk vooral te maken met het gebrek aan kennis bij ontwerpers over de toegankelijkheid van de techniek. Want uit onderzoek door InfoTrends (onderdeel van Keypoint Intelligence) blijkt dat drukwerkinkopers wel degelijk geïnteresseerd zijn in het toepassen van met name wit, fluorescerend kleuren en (spot)glansvernis. Zo zeer zelfs, dat ze bereid zijn daar aanzienlijk (24 tot 89 procent) meer voor te betalen – meer ook dan grafimediabedrijven verwachten – dan voor alleen full colour afdrukken. De onderzoekers menen daarom dat de markt voor toepassing van vijfde kleur-effecten de komende jaren met gemiddeld 14 procent zal groeien.
Inkopers van drukwerk zijn bereid aanzienlijk meer te betalen voor vijfde kleur.
Mogelijkheden tonen
Volgens het onderzoek van InfoTrends wordt zo’n 30 procent van al het conventionele drukwerk in de VS en West Europa voorzien van speciale effecten. Van het digitale drukwerk telt op dit moment slechts zo’n 10 procent een vijfde kleur. De belangrijkste uitdaging om dat percentage omhoog te krijgen zit hem volgens InfoTrends in het verkopen van de mogelijkheden die er zijn. Ik denk dat grafische ondernemers er goed aan doen om klanten niet alleen te vertellen over de voordelen van digitaal drukken als het gaat om kleine oplages en korte levertijden, personalisatie en just-in-time producties. Ze moeten ook duidelijk maken dat er veel meer kan dan alleen full colour: special effects zorgen voor meerwaarde, doordat drukwerk daarmee op veel meer aandacht mag rekenen.
Ook InfoTrends verwacht dat het gebruik van de vijfde kleur voor veel grafimediabedrijven een nieuwe wereld zal openen. InfoTrends-directeur Jim Hamilton lijkt zelf alvast overtuigd, gezien zijn enthousiasme over de gepersonaliseerde kalender-met-vijfde-kleur-voorbeelden.
Huib Kolen (auteur) Als marketeer ben ik geïnteresseerd in technologie, maatschappelijke ontwikkelingen en hoe dit onze behoeften en manier waarop we werken verandert. Ik help organisaties graag vooruit in het optimaal werken en laat professionals samenwerken zodat i...
