BigData aan het stuur?
BigData aan het stuur?
Een paar maanden geleden stond het nieuws bol van berichten rondom de zelfrijdende auto die een zelfveroorzaakt ongeval tot stand bracht. In diezelfde maand veroorzaakten alleen al in Nederland ongeveer 5000 auto’s met bestuurder een ongeval. Dat laatste haalde het nieuws niet.
Het zou ons mensen sieren als we ons bewust zijn van onze eigen feilbaarheid. Pas dan kunnen we ons misschien overgeven aan betere beslissers dan wij zelf ooit kunnen zijn. Om onze feilbaarheid te omarmen, moeten we eerst beseffen dat we niet alles kunnen waarnemen en pas dan kunnen we inzien dat “iets anders” betere inzichten heeft en daarmee betere beslissingen kan nemen. Noem het vertrouwen.
Er is meer
Enkele jaren geleden mocht ik op bezoek bij de Stichting Hulphond. Een stichting die mensen helpt door het trainen van honden die in het dagelijkse leven een onmisbare steun en toeverlaat worden voor mensen met beperkingen. Een van de meest indrukwekkende vaardigheden van een hulphond is het “aanvoelen” van een toekomstige epileptische aanval van zijn baasje. Vanuit onze medische kennis kunnen wij bij een patiënt met een heleboel draden aan het hoofd bevestigd, een epileptische aanval ongeveer 5 minuten van tevoren voorspellen. Een hond is in staat een voorspelling te doen van ongeveer 20 tot 30 minuten van tevoren. En dat zonder draden en sensoren. Die vaardigheid levert enorme sociale voordelen voor een patiënt op, die met deze voorspelling genoeg tijd heeft om een stoel of ligplaats op te zoeken voordat de aanval opkomt. De vraag is wat zo’n hond nou precies waarneemt? Welke signalen, welke informatie, welke data pikt hij op? Deze vraag deed mij beseffen hoeveel meer data er in de wereld beschikbaar is, dan wat wij mensen kunnen beseffen.
Het kan anders
Jaren geleden werd onderzoek gedaan naar de effectiviteit van oncologen bij het bestuderen van foto’s van weefsel waar kanker in aanwezig was. Vele duizenden foto’s van kankerweefsel werden aan een computer voorgelegd met de opdracht om in al die foto’s typische kenmerken te zoeken. Oncologen hanteren een aantal kenmerken om aan de hand van foto’s te bepalen of een weefsel kanker herbergt. De computer bleek niet alleen die kenmerken te bevestigen, maar ook nog een aantal nieuwe kenmerken te ontdekken. Dit onderzoek deed mij beseffen dat als je genoeg data aan een algoritme toevertrouwd, je andere dingen ontdekt, dan als je diezelfde data aan een professional toevertrouwd.
Bovenstaande observaties hebben mij er van overtuigd dat er veel meer data is, dan wat wij mensen kunnen observeren. En dat die grote hoeveelheid data, niet noodzakelijkerwijs door mensen moet worden geïnterpreteerd; een algoritme “ziet” meer en concludeert beter.
Data aan het stuur
Terug naar onze zelfrijdende auto. Voorzien van vele sensoren en uitgerust met slimme algoritmen, neemt de auto beslissingen. Beslissinge
n die potentieel een essentiële invloed hebben op het leven van de inzittenden en medeweggebruikers. Dat raakt ons in het gevoel van “in control zijn”, “zelfbeschikking”, of simpelweg “eigen-wijsheid”. Maar bovenstaande voorbeelden geven aan dat we zelf feilbaar zijn, omdat er meer is dan wij als mensen zien en andere algoritmen beter zijn in beoordelen dan wij zelf. Maar is het al zo ver? Eerlijkheid gebied mij te zeggen dan ik het niet weet. Interessant zou zijn om te weten hoeveel ongelukken door een zelfrijdende auto zijn voorkomen, die de bestuurder zelf niet had kunnen voorkomen. Alleen al in de UK loopt dat getal op tot meer dan 10.000 voorkomen ongelukken per jaar.
De behoefte aan controle hebben we niet alleen in het verkeer, maar ook in de besturing van onze bedrijven. Welke board laat belangrijke beslissingen over aan de conclusies van het data analyse algoritme dat door het ERP systeem, het CRM systeem en het HR systeem op zoek gaat naar verbanden die niemand eerder heeft ontdekt? Ons gevoel van veiligheid neemt toe vanuit het vertrouwen dat mensen de uiteindelijke beslissing nemen. In het verkeer levert dat 5000 ongelukken per maand op. Hoeveel ongelukken laat uw organisatie toe, voordat ze data de besluitvorming over laten nemen?
Erica van den Biggelaar (auteur) Niets is zo blijvend als verandering. Maar ondanks dat worden bij veel organisaties “repeterende” bedrijfsprocessen dagelijks (handmatig) nog steeds op dezelfde manier uitgevoerd. Ik daag mensen, organisaties en mezelf graag uit om samen te kijken...
