500 miljoen voor zorginnovatie? Eerst knelpunten oplossen!
500 miljoen voor zorginnovatie? Eerst knelpunten oplossen!
Minister Schippers van Volksgezondheid gaat samen met het bedrijfsleven 500 miljoen Euro investeren in zorginnovaties. De overheid draagt bij door de knelpunten in wet- en regelgeving weg te werken. Private partijen investeren om de budgettaire knelpunten van zorginstellingen aan te pakken. Het lijkt erop dat men vergeten is dat er ook technische knelpunten zijn die de adoptie van e-Health-toepassingen bemoeilijken. De investering zal weinig rendement opleveren als de randvoorwaarden voor de toepassing van deze innovaties niet op orde zijn.
Minister Schippers wil de zorg beter maken en betaalbaar houden en bovendien de zorgconsument centraal stellen. Zij benadrukt dat er hiervoor juist vernieuwingen nodig zijn in de laagcomplexe zorg en in de preventie. Het gaat daarbij om toepassingen zoals e-health, m-Health (gezondheidsapps) en telemonitoring. De e-Health-monitor 2015, een onderzoek van Nictiz en het NIVEL, in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), laat zien dat de meeste burgers en medici daar ook echt op zitten te wachten. Volgens de onderzoekers komt hierdoor het persoonlijk gezondheidsdossier (PGD), waarnaar patiëntenfederatie NPCF en van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVS) streven, een stap dichterbij. Het PGD is het scharnier van de ‘omslag’ die Schippers wil bewerkstelligen naar een situatie ‘waarbij het vertrekpunt is wat individuele patiënten nodig hebben en niet wat de zorg of de medische technologie aanbiedt’.
Uit de e-Health-monitor 2015 blijkt dat budgetten en wet- en regelgeving inderdaad knelpunten zijn die de organisatiebrede adoptie van e-Health in de weg staan. De belangrijkste conclusie is echter dat ‘het invoeren van medische innovaties makkelijker is als de basisvoorzieningen op orde zijn’. Veel zorgorganisaties en -gebruikers staren zich blind op de handige apps van m-Health en de vele innovatieve toepassingen van e-Health. Men vergeet echter de onderliggende informatiestructuur. Zo is er vaak onvoldoende integratie mogelijk van ICT-diensten met de zorginformatiesystemen. Bij een aantal zorginstellingen is zelfs nog nauwelijks sprake van digitalisering, daar werkt men nog met papieren dossiers. Ook zijn er nog veel vragen over het beschermen van de privacy, het toewijzen van toegangsrechten en het waarborgen van informatiebeveiliging. Dat deze randvoorwaarden uitermate belangrijk zijn, blijkt wel uit het opvallende feit dat zowel voor- als tegenstanders ze gebruiken als argument om hun positie te versterken.
e-Health heeft de toekomst, maar niet elke zorgorganisatie staat op hetzelfde vertrekpunt. Daarom pleit ik ervoor eerst te bepalen of de beoogde e-Health-toepassingen naadloos kunnen integreren met de zorginformatiesystemen. Kunnen zorggegevens die deze toepassingen voortbrengen automatisch gekoppeld worden aan bedrijfssystemen voor de secundaire processen, zoals personeelsmanagement, administratie of financiën? Is er een mobiele architectuur die open staat voor alle bestaande en nieuwe m-Health-toepassingen? Is de vereiste informatiebeveiliging op orde? Vergeet bovendien niet een uiterst belangrijke vraag: kunnen en willen alle betrokkenen met deze nieuwe manier van zorgverlening werken?
De grootste uitdaging die e-Health met zich mee brengt is echter de enorme hoeveelheid data die het vergaart, ook wel Big Data genoemd. e-Health-toepassingen genereren een stortvloed aan informatie. Dit is een dikke, ondoorzichtige brij die vloeiend en helder moet worden om er waarde uit te putten. Dat is zeer de moeite waard, want Big Data-analyse biedt zekerheid over de toekomst, waar traditionele data-analyse hooguit waarschijnlijkheid bood. Big Data-analyse is de meest volledige waarneming die er is en draagt hierdoor een grote steen bij aan preventie. De vraag is dus ook: kan de zorginstelling leren van Big Data?
Het antwoord op al deze vragen bepaalt het ‘volwassenheidsniveau’ van de informatieomgeving van de zorginstelling. Als dit door technische knelpunten te laag is, zijn zorginstellingen eenvoudigweg niet klaar voor e-Health, hoeveel geld de overheid en het bedrijfsleven er ook insteken om de weg daar naartoe te plaveien.
Erica van den Biggelaar (auteur) Niets is zo blijvend als verandering. Maar ondanks dat worden bij veel organisaties “repeterende” bedrijfsprocessen dagelijks (handmatig) nog steeds op dezelfde manier uitgevoerd. Ik daag mensen, organisaties en mezelf graag uit om samen te kijken...
