Wat kunnen we leren van de geschiedenis van robotisering?
Wat kunnen we leren van de geschiedenis van robotisering?
In dit artikel duik ik graag de geschiedenis van de robotica in om te kijken wat we er van kunnen leren en hoe we er de werkplek van morgen mee in kunnen richten. Het woord ‘robot’ is bedacht door de broer van de Tsjecho-Slowaakse schrijver Karel Čapek. Hij gebruikte de term in het toneelstuk Rossumovi Univerzální Roboti (Rossum’s universele robots). De première vond plaats in 1921, toen sciencefiction nog een onbeduidende genrenaam was. Het stuk heeft sindsdien de inspiratie gevormd voor tal van technisch-wetenschappelijke producties.
Dit toneelstuk heeft de ook de reputatie het woord “robot” in de wereld gezet te hebben. “Robot” is namelijk afgeleid van het Tsjechische woord “robota”, wat zoveel betekent als saai werk, zwoegen en dienstbaarheid. Een “robotnik” is een boer of lijfeigene. Dit heeft natuurlijk nog steeds raakvlakken met hetgeen waar we tegenwoordig de robots voor inzetten, maar nu vooral uit efficiëntie en kosten aspect.
Geschiedenis robotica
Hieronder volgt een greep uit de hoogtepunten van de geschiedenis van de robotica – mijlpalen waaraan we onze huidige werkelijkheid te danken hebben:
- 1942: de Amerikaanse schrijver Isaac Asimov legt zijn drie wetten voor de robotica vast in het korte sciencefictionverhaal Runaround.
- 1949: William Grey Walter bouwt de eerste autonome elektrische robots: de machina speculatrix. Hij noemt deze schildpadachtige robots trouwens Elsie en Elmer.
- 1950: Alan Turing ontwikkelt de turingtest, een methode om na te gaan of een machine zich net zo intelligent kan gedragen als een mens.
- 1969: NASA zet robottechnologie in voor de maanlanding van Neil Armstrong.
- 1977: robots worden dankzij de Star Wars-personages C-3PO en R2D2 deel van het collectief gedachtegoed.
- 2000: Honda presenteert ASIMO (Advanced Step in Innovative Mobility), de mensachtige machine die reageert op gesproken bevelen en zijn omgeving. Hij kan zelfs een voetbal wegtrappen.
Een digitale machine voor de moderne wereld
Wat ik razend interessant vind, is hoe je robotica kunt toepassen in software. Dat soort softwarerobots heten ook wel ‘bots’.
Je kunt robots gebruiken om processen te automatiseren. Dat wordt ook wel RPA (Robotic Process Automation) genoemd en is niets nieuws, want deze technologie wordt al lange tijd in geldautomaten gebruikt. De eerste geldautomaat werd in 1967 in het Noord-Londense Enfield geplaatst.
Tegenwoordig wordt RPA frequent ingezet binnen de financiële dienstverlening om bedrijfsprocessen efficiënter in te inrichten. Een mooi voorbeeld is de Rabobank.
Zij hebben inhouse een heel ‘Robotics Centre of Excellence’ opgericht. Hier werken robotica-experts dagelijks aan procesoptimalisatie, waardoor medewerkers meer tijd overhouden om zich te richten op dat wat er echt toe doet, zoals klantcontact. Je kunt robots dus voor meer dingen gebruiken dan alleen het zware werk in een fabriek.
Als je RPA combineert met spraaktechnologie en zelflerende machines, kun je traditioneel mensenwerk volledig door een machine laten doen. Een mooi voorbeeld hiervan is een chatbot die de helpdesk van een bedijf kan waarnemen. Volgens FrankWatching wordt 2018 hét jaar van de chatbots. Niet alleen worden chatbots door grote corporates gebruikt om te ondersteunen in taken, maar ook het MKB gaat hiermee aan de slag. Omdat technologie zich razendsnel ontwikkelt, wordt de inzet van chatbots steeds toegankelijker.
Samenwerking mens en machine
De mens raakt daarbij zeker niet buitenspel. Sterker nog, die cognitieve capaciteiten vormen de opmaat naar een nieuwe samenwerking: tussen mens en machine. De machine neemt de eenvoudige klusjes voor zijn rekening, zodat de mens zich meer kan richten op complexe, strategische en waardevolle taken.
e-Invoicing en chatbots bij de klantenservice zijn nog maar het begin. Naarmate de rekenkracht en complexiteit van botalgoritmen toenemen, tekent de scheidingslijn tussen mensenwerk en machinewerk zich alleen maar duidelijker af. Een mens kan zich zo focussen op wat er echt toe doet en het verschil maken.
Ik ben er sterk van overtuigd dat we dankzij robotica nog sneller kunnen profiteren van cognitieve automatisering. Binnenkort zien we de volgende stap, waarbij we robotica gaan combineren met allerlei andere cognitieve technologie waardoor je bijvoorbeeld een virtuele vergader assistent hebt, maar ik kom hier binnenkort nog wel eens op terug.
We zijn sinds William Grey Walter en zijn machina speculatrix een heel eind gekomen. Nu de integratie van mens en machine in hetzelfde team een feit is, mag je ervan uitgaan dat je binnenkort kennismaakt met nieuwe robotcollega’s.
Wouter Aarts (auteur) Specialist in ICT en Samenwerken. Ik laat graag zien hoe je met nieuwe technologieën op een andere manier kunt (samen)werken. Volg mij op LinkedIn en blijf op de hoogte van de laatste ontwikkelingen op het gebied van samenwerken.
